Zmiany w przepisach ruchu drogowego
W ostatnim czasie do ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 110 z późn. zm.) – zwanej dalej PRD, wprowadzono szereg nowelizacji, bardzo istotnych zarówno z punktu widzenia kierujących pojazdami, jak i funkcjonariuszy Policji przeprowadzających kontrole w ruchu drogowym.
Szczególnie ważną zmianą, która weszła w życie z dniem 5 grudnia 2020 r., jest zniesienie obowiązku posiadania przy sobie przez kierującego pojazdem wydanego w kraju dokumentu stwierdzającego uprawnienie do kierowania pojazdem. Znowelizowany art. 38 ust. 1 pkt 1 PRD otrzymał następujące brzmienie:
- Kierujący pojazdem jest obowiązany mieć przy sobie i okazywać na żądanie uprawnionego organu wymagane dla danego rodzaju pojazdu lub kierującego:
- dokument stwierdzający uprawnienie do kierowania pojazdem inny niż wydane w kraju prawo jazdy albo pozwolenie na kierowanie tramwajem, jeżeli kierujący nie posiada wydanego w kraju prawa jazdy albo pozwolenia na kierowanie tramwajem; [...]
Co ważne, nie ma tu znaczenia obywatelstwo kierującego, a jedynie fakt, czy dokument ten został wydany przez właściwy organ Rzeczypospolitej Polskiej. Jeśli więc przykładowo obywatel Polski posiada dokument stwierdzający uprawnienie do kierowania pojazdem wydany w innym kraju, to kierując pojazdem nadal jest obowiązany mieć go przy sobie i okazywać na żądanie uprawnionego organu. Z kolei jeśli obywatel innego państwa będzie posiadał wydane w Rzeczypospolitej Polskiej prawo jazdy, to nie musi mieć go przy sobie podczas kierowania pojazdem.
Trzeba podkreślić, że od kierującego pojazdem, który posiada wydane w kraju prawo jazdy albo pozwolenie na kierowanie tramwajem, nie jest wymagane posługiwanie się jakąkolwiek aplikacją czy innym tego rodzaju sposobem w celu potwierdzenia posiadanych uprawnień.
W trakcie przeprowadzania kontroli drogowej sam funkcjonariusz Policji stwierdzi fakt posiadania przez kierującego uprawnień do kierowania pojazdami, dokonując sprawdzenia we właściwych elektronicznych zbiorach danych.
Zniesienie obowiązku posiadania przy sobie przez kierującego pojazdem wydanego w kraju dokumentu stwierdzającego uprawnienie do kierowania jest więc kolejną zmianą, po wcześniejszym uchyleniu obowiązku posiadania przy sobie dokumentu stwierdzającego dopuszczenie zarejestrowanego w kraju pojazdu do ruchu (dowodu rejestracyjnego lub pozwolenia czasowego), wprowadzającą pewne ułatwienia dla zmotoryzowanych uczestników ruchu drogowego. W określonych sytuacjach umożliwiono kierowanie pojazdem bez konieczności posiadania przy sobie wymienionych dokumentów, o zabraniu ze sobą których jeszcze do niedawna każdy musiał pamiętać.
Zatrzymanie wydanego w kraju prawa jazdy następuje, podobnie jak w przypadku dowodu rejestracyjnego czy pozwolenia czasowego pojazdu zarejestrowanego w Rzeczypospolitej Polskiej, poprzez wprowadzenie przez policjanta informacji elektronicznie do właściwego zbioru danych. Fizyczne zatrzymanie prawa jazdy może nastąpić jedynie w przypadku posługiwania się wydanym przez inne państwo dokumentem.
Ponadto z dniem 4 grudnia 2020 r. weszła w życie zmiana art. 60 ust. 1 PRD, do którego wprowadzono pkt 3a zabraniający umieszczania na pojeździe tablic (tablicy) rejestracyjnych w innym miejscu niż konstrukcyjnie do tego przeznaczone, a także pkt 3b, zakazujący umieszczania na pojeździe jednorzędowych zmniejszonych tablic rejestracyjnych, jeżeli pojazd nie posiada zmniejszonych wymiarów miejsca konstrukcyjnie przeznaczonego do umieszczenia tablicy rejestracyjnej. Przepisy te są odpowiedzią na bardzo często spotykane w ruchu drogowym nieprawidłowości w zakresie miejsca przymocowania tablic rejestracyjnych, które niejednokrotnie użytkownicy pojazdów samochodowych umieszczali za przednią szybą lub w innym miejscu, nieprzystosowanym do tego celu. Nowelizacja ma także zapobiec stosowaniu zmniejszonych tablic rejestracyjnych, pomimo że pojazd posiada miejsce konstrukcyjnie przystosowane do zamontowania tablic samochodowych jednorzędowych i dwurzędowych.
Od 4 grudnia 2020 r. obowiązuje także przepis ust. 1a dodany do art. 60 PRD, na mocy którego do nakazu rangi ustawowej podniesiono obowiązek utrzymywania przez kierującego pojazdem tablic rejestracyjnych i innych wymaganych oznaczeń pojazdu w należytym stanie oraz zapewnienie ich czytelności. Jest to szczególnie istotne w okresie jesienno-zimowym, kiedy na drogach niejednokrotnie można zauważyć pojazdy z silnie zabrudzonymi tablicami rejestracyjnymi, co uniemożliwia ich odczytanie.
Do art. 38 PRD dodano z kolei ust. 2c, na mocy którego od dnia 4 grudnia 2020 r. kierujący pojazdem Policji, Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Służby Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej oraz Krajowej Administracji Skarbowej wykorzystywanym przez Służbę Celno-Skarbową jest obowiązany mieć przy sobie i okazywać na żądanie uprawnionego organu dokumenty,
o których mowa w ust. 1 pkt 1, 4 i 5 art. 38 PRD, a także dokument stwierdzający dopuszczenie pojazdu do ruchu.
Tekst: Ł. Trzeciak/ J. Zgierski